W tej lekcji:
- antropogeniczne zanieczyszczenia atmosfery
- smog, dziura ozonowa – przyczyny i skutki
- przyczyny i skutki globalnego ocieplenia
- Dostęp do 9 przedmiotów
- Płatność co miesiąc
- Zrezygnuj kiedy chcesz!
Nie lubisz kupować kota w worku?
Sprawdź, jak wyglądają lekcje na Dla Ucznia
atmosfera
powłoka Ziemi zbudowana z mieszaniny gazów nazywanej powietrzem atmosferycznym. W skład chemiczny atmosfery wchodzą:
- azot – 78,18%
- tlen – 20,95%
- pozostałe – 0,87%, z czego najwięcej jest argonu oraz tlenku węgla(IV) (dwutlenku węgla).
klimat
orbita
prąd morski
surowce mineralne
skały i minerały, które pozyskuje się z Ziemi, a następnie przetwarza na wyroby zaspokajające potrzeby człowieka lub wykorzystuje do produkcji innych towarów.
Dzieli się je na:
- surowce energetyczne, np. ropa naftowa,
- surowce chemiczne, np. sól kamienna,
- surowce metaliczne, np. rudy miedzi,
- surowce skalne, np. piasek.
lądolód
chów zwierząt gospodarskich
działania człowieka polegające na żywieniu, pielęgnacji i utrzymywaniu zwierząt gospodarskich w zdrowiu w celu:
- pozyskania z nich określonych produktów, np. mięsa, mleka,
- wykorzystywania ich jako siły roboczej, np. koni do pracy w polu.
inwersja termiczna
sytuacja pogodowa, w której chłodniejsze powietrze zalega przy powierzchni ziemi, a wyżej nad nim znajduje się powietrze cieplejsze.
Powstawaniu inwersji termicznej sprzyjają:
- brak wiatru,
- występowanie dolin i kotlin, w których chłodniejsze i cięższe powietrze może zalegać.
promieniowanie UV
promieniowanie ultrafioletowe, promieniowanie nadfioletowe, ultrafiolet.
To promieniowanie elektromagnetyczne o fali długości 10–400 nm, niewidzialne dla ludzkiego oka.
Promieniowanie UV odpowiada m.in. za:
- wytwarzanie witaminy D3 w ludzkim organizmie,
- przyspieszenie procesu starzenia skóry.
Najsilniejszym naturalnym źródłem promieniowania UV jest Słońce. Do powierzchni Ziemi dociera jednak nieznaczna część promieni UV, ponieważ pochłania je ozon zawarty w atmosferze (ozonosfera).
efekt cieplarniany
naturalne zjawisko polegające na:
- przepuszczaniu przez atmosferę promieniowania słonecznego, które dociera do Ziemi,
- pochłanianiu przez atmosferę znacznej części promieniowania cieplnego emitowanego z powierzchni naszej planety.
Szacuje się, że gdyby nie było efektu cieplarnianego, średnia temperatura powietrza na Ziemi byłaby o ok. 30°C niższa.

gazy cieplarniane
są to:
- dwutlenek węgla (CO2) – występuje naturalnie w atmosferze; nadmierna ilość tego gazu pochodzi głównie ze spalania surowców energetycznych,
- metan (CH4) – tworzy się m.in. podczas rozkładu szczątków roślinnych na bagnach,
- freony – powszechnie stosowane w XX w. w chłodziarkach i aerozolach,
- tlenki azotu – powstają wskutek spalania surowców energetycznych i stosowania nawozów azotowych w rolnictwie,
- para wodna – występuje naturalnie w atmosferze; jej ilość nie zależy od działalności człowieka.
ozonosfera
warstwa ozonowa; warstwa atmosfery (część stratosfery) zawierająca ok. 90% ozonu atmosferycznego.
Występuje na wysokości 15–50 km.
Ozonosfera pochłania szkodliwe dla organizmów promieniowanie UV, które dociera ze Słońca.