- Efekt Dopplera to zjawisko falowe polegające na tym, że gdy obserwator i źródło fali poruszają się względem siebie, częstotliwość fali rejestrowanej przez obserwatora jest inna niż częstotliwość fali emitowanej przez źródło.
- Częstotliwość rejestrowaną można obliczyć ze wzoru:
- gdzie:
- fo – częstotliwość rejestrowana przez obserwatora,
- fźr – częstotliwość fali wysyłanej przez źródło,
- vf – prędkość fali względem ośrodka,
- vo – prędkość obserwatora – jest dodawana do vf, jeśli obserwator porusza się w stronę źródła, lub odejmowana od vf, jeśli obserwator ucieka od źródła,
- vźr – prędkość źródła fali – jest odejmowana od vf, jeśli źródło porusza się w stronę obserwatora, lub dodawana do vf, jeśli źródło ucieka od obserwatora.
Pozostało 90% treści
Zyskaj dostęp do setek lekcji przygotowanych przez ekspertów!
Wszystkie lekcje, fiszki, quizy, filmy i animacje są dostępne po zakupieniu subskrypcji.
W tej lekcji:
- efekt Dopplera
- częstotliwość fali rejestrowanej
- przesunięcie ku czerwieni i ku fioletowi
Masz już dlaucznia.pl?
Zaloguj się
Miesięczny dostęp do wszystkich przedmiotów
- Dostęp do 9 przedmiotów
- Płatność co miesiąc
- Zrezygnuj kiedy chcesz!
Nie lubisz kupować kota w worku?
Sprawdź, jak wyglądają lekcje na Dla Ucznia
Dla Ucznia nauka zdalna liceum nauka zdalna portal
3:44
?
Co to znaczy?
Miażdżyca
to choroba tętnic polegająca na zwężeniu ich światła z powodu odkładającej się blaszki miażdżycowej, czyli złogów, składających się głównie z tłuszczu (cholesterolu).
?
Co to znaczy?
Fala uderzeniowa
Ciekawe zjawisko zachodzi, gdy prędkość źródła fali jest równa prędkości samej fali. W takiej sytuacji kolejne fale są wytwarzane w jednym punkcie, który przemieszcza się wraz z czołem fali. Następuje konstruktywna interferencja, prowadząca do bardzo dużego wzrostu amplitudy drgań – powstaje tzw. fala uderzeniowa.
Jeśli falę uderzeniową wytwarzałby samolot lecący z prędkością dźwięku, to wzdłuż trasy jego przelotu przemieszczałoby się czoło fali uderzeniowej, czyli w przypadku fali dźwiękowej – bardzo głośny huk.
Jeśli źródło fali poruszałoby się szybciej od samej fali, wtedy wytworzone fale interferowałyby konstruktywnie na powierzchni stożka, którego wierzchołek porusza się wraz ze źródłem fali.
Fale uderzeniowe przenoszą bardzo duże energie i mogą być niebezpieczne dla obiektów, do których docierają.
Fala uderzeniowa nie powstaje tylko w przypadku samolotu przekraczającego prędkość dźwięku, ale zawsze, gdy źródło fali porusza się z prędkością równą lub większą od prędkości samej fali – także np. w przypadku kaczki, która płynie szybciej niż rozchodzą się wale na wodzie.
